Z początkiem sierpnia wchodzą w życie przepisy kolejnego rozporządzenia UE nr 2021/1257 (ESG) dotyczące zrównoważonego rozwoju, zielonego ładu. W rozumieniu UE zrównoważony rozwój zakłada zaspokajanie potrzeb obecnie żyjących ludzi bez ograniczania możliwości zaspokajania potrzeb przez następne pokolenia, co jest powiązane z przyjętą strategią przekształcenia ludności Europy w społeczeństwo neutralne klimatycznie, sprawiedliwe i dostatnie, ale o zbalansowanej gospodarce.
Rozporządzenie ESG ma być kolejnym elementem wpływającym na ukierunkowanie przepływu kapitału na bardziej zrównoważoną gospodarkę w trzech tytułowych obszarach:
- E (environmental) – środowiskowym: ograniczenie zanieczyszczeń środowiska, zużycia energii, redukcja CO2, zmiana źródeł energii na OZE, działania na rzecz bioróżnorodności, działania na rzecz ograniczenia cierpienia zwierząt hodowlanych i doświadczalnych;
- S (social) – społeczne: uczciwe i przyjazne relacje z pracownikami, partnerami biznesowymi, zapewnienie pracownikom możliwości rozwoju zawodowego i osobistego, przestrzeganie praw klientów i dbanie o ich satysfakcję, wspieranie różnego rodzaju akcji społecznych, budowanie relacji z organizacjami pozarządowymi i lokalną społecznością;
- G [(corporate) governance] – ład korporacyjny: równość szans w zakresie zatrudnienia, awansów, stanowisk kierowniczych, brak dyskryminacji, przejrzystość i uczciwość polityki wynagrodzeń, ochrona praw akcjonariuszy mniejszościowych, polityka antykorupcyjna.
Tematyka ESG jest jedną z obecnie najważniejszych w dyskusji na temat zrównoważonego rozwoju wspieranego przez instytucje finansowe. Phinance współpracuje z 11 Towarzystwami Funduszy Inwestycyjnych, które zobligowane zostały wymogami określanymi na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2088 z dnia 27 listopada 2019 r. (SFDR), do podejmowania decyzji inwestycyjnych z uwzględnianiem ryzyk dla zrównoważonego rozwoju.
Będąc świadomym istotności aspektów środowiskowych i społecznych w zrównoważonym rozwoju zapytaliśmy naszych partnerów o to jak wygląda wdrożenie ESG w ich działalności i w procesie inwestycyjnym. Analiza udzielonych odpowiedzi wskazuje, iż ESG staje się bardzo szybko istotnym czynnikiem w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych. Warto jednak zwrócić uwagę na kluczowe wnioski przedstawione przez TFI w tym aspekcie, bowiem dają one dobre tło do dyskusji o przestrzeganiu zasad ESG w odniesieniu do specyfiki polskiego rynku:
- Zarządzający funduszami biorą pod uwagę głównie niekorzystne skutki decyzji inwestycyjnych - PAI (ang. Principal Adverse Impact) dla czynników zrównoważonego rozwoju.
- W przypadku zidentyfikowania przyczynnegatywnych decyzji inwestycyjnych stosowane są listy wykluczeń, które eliminacją spółki, w oczywisty sposób zaprzeczające działalności noszącej cechy dodatniego wkładu środowiskowy lub naruszających prawo międzynarodowe
- TFI wykonuje swoje prawo głosu z instrumentów finansowych, stanowiących lokaty funduszu popierając wszelkie działania mające pozytywny wpływ na czynniki ESG
- Ryzyka związane ze zrównoważonym rozwojem są uwzględnianie w procesie analizy planowanej inwestycji, pod warunkiem dostępu do takiej informacji u danego emitenta -> ograniczona dostępność tych danych bardzo mocno utrudnia użycie ich w procesie decyzyjnym w sposób kwantyfikowalny
- Standardem w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych ustanowionym dużo wcześniej przed erą „ESG” jest uwzględnianie takich czynników jak perspektywy rozwoju danej branży, jakość i stabilność kadry zarządzającej oraz polityka dywidendowa (dzielenia się z inwestorami zyskiem)
- Działania TFI zakładają uwzględnianie ryzyka dla zrównoważonego rozwoju także w takich wewnętrznych regulacja jak regulaminy zarządzania konfliktem interesów lub regulamin polityki wynagrodzeń.
ESG - nowe wymogi także dla dystrybutora
Od 22 listopada 2022 roku również dystrybutorzy produktów finansowych otrzymają nowe obowiązki w kontekście ESG. Czynniki zrównoważonego rozwoju staną się bowiem elementem badania adekwatności produktów inwestycyjnych. Ta zmiana ma dać inwestorom możliwość wyboru instrumentów finansowych związanych z realizacją celów zrównoważonego rozwoju.
Przy przeprowadzaniu testu adekwatności, dystrybutorzy będą zobowiązani do pozyskania od klientów informacji dotyczących ich preferencji w odniesieniu do produktów inwestycyjnych uwzględniających czynniki ESG, w celu włączenia do jego inwestycji co najmniej jednego z instrumentów finansowych zgodnego z tymi preferencjami. Obowiązkiem dystrybutora będzie także wyjaśnienie klientom terminów i pojęć dotyczących zrównoważonego rozwoju oraz ESG.
Grzegorz Kaliszuk
Dyrektor Departamentu Produktów Inwestycyjnych w Phinance