Wprowadzenie
Godzina poranna. Telewizja biznesowa. Rozmowa prowadzącego z dwoma Gośćmi porannego programu: „Panowie. Czy wyobrażacie sobie sytuację, w której jedna sztuczna inteligencja zadaje pytanie, a dwie inne sztuczne inteligencje w formie pozorowanego sporu na nie odpowiadają…? A my w tym czasie pilibyśmy kawę…”
Automatyzacja procesów i rosnące znaczenie sztucznej inteligencji
Automatyzacja procesów, rosnące znaczenie robotów wszystko napędzane rewolucją pod nazwą „AI” będzie wymuszać rewolucyjne zmiany na rynku pracy.
Dane statystyczne dotyczące rynku pracy w Polsce i w Europie
Według danych OECD work-life balance Polaków nie jest najlepszy - tylko 2 kraje UE uzyskały wyniki gorsze od naszego! Według Eurostatu, Polska plasuje się w czołówce krajów, w których pracuje się najwięcej w Europie. Nasz kraj zajmuje drugie miejsce w Unii Europejskiej pod względem liczby przepracowanych godzin w tygodniu ze średnią 40,4 godz. Dla porównania: we Francji od 2002 roku obowiązuje 35-godzinny model pracy, a Holendrzy pracują 33,2 godz. tygodniowo. Jednocześnie mamy niższy niż średni w UE udział pracujących w niepełnym wymiarze. Powoduje to wykluczenie z rynku pracy części osób, które nie mogą pracować 40 godzin tygodniowo (np. ze względu na obowiązki opiekuńcze).
Zmiany na rynku pracy
Jak zatem będą przebiegać zmiany? Rynek pójdzie tam gdzie Phinance jest od dawna – w stronę elastycznych metod organizacji pracy. Według IBiznes ponad 80% przedsiębiorców uważa, że takie metody pozwalają pozyskać i utrzymać wartościowych pracowników; 77% firm wskazuje, że ruchome godziny pracy zwiększają produktywność pracowników; 72% przedsiębiorców potwierdza, że praca zdalna lub hybrydowa ogranicza koszty funkcjonowania przedsiębiorstwa.
Nadchodzące regulacje prawne
Najprawdopodobniej dalszym krokiem będą regulacje prawne. Zmiana kodeksu pracy w postaci stopniowego skrócenia normy tygodniowej czasu pracy z przeciętnie 40 godzin do przeciętnie 35 godzin (przy zachowaniu dotychczasowej wysokości wynagrodzeń). Taki projekt był już składany w 2022 r., w poprzedniej kadencji parlamentu, ale nie doczekał się realizacji. Takie rozwiązanie obowiązuje w Niemczech i we Francji.
Efekty skrócenia czasu pracy
Jak system ten sprawdza się w tych krajach? Skrócenie czasu pracy o 20 proc. w skali tygodnia bez utraty wynagrodzenia doprowadziło do spadku poziomu stresu pracowników, zwiększenia lojalności pracowników wobec pracodawcy oraz wyraźnie poprawiło równowagę między życiem zawodowym a prywatnym. Nie wpłynęło natomiast na pogorszenie wydajności. Możliwość pracy przez mniejszą liczbę dni daje też indywidualny system czasu pracy, jak również zadaniowy system czasu pracy. Obecnie w Polsce czterodniowy tydzień pracy realizuje zaledwie 2% przedsiębiorców…
Rola uczelni wyższych
Odrębną kwestią jest siermiężność uczelni wyższych. Model, w którym obecni maturzyści idą na studia, żeby zdobyć dobrze płatną pracę na etacie zostaje na naszych oczach zastępowany modelem, w którym maturzyści idą na studia z nadzieją, że te nie będą im przeszkadzać na rynku pracy.